De rente stijgt voor het eerst in jaren...

De afgelopen jaren namen de rentes in de eurozone een diepe duik. De Belgische langetermijnrentes, die in 2011 nog boven 4 % noteerden, bereikten op 15 april van dit jaar het historische dieptepunt van 0,34 %. In Duitsland zakte de langetermijnrente naar 0,07 % en op korte looptijden dook voor het eerst zelfs een negatieve rente op. De laatste weken werd de rentedaling nog versterkt doordat de Europese Centrale Bank (ECB) massaal obligaties aankoopt om extra liquiditeit in de economie te pompen.

Nu constateren we echter een trendbreuk: de Belgische langetermijnrente steeg naar 0,87 % en de Duitse naar 0,59 %.

Er zijn vier oorzaken voor deze plotse rentestijging:

1. Na jaren veel gespaard te hebben, begint de consument meer en meer uit te geven. Bovendien wordt de export gestimuleerd onder impuls van de lage koers van de euro. De groeivooruitzichten voor Europa zien er daardoor weer iets positiever uit.
   
   
2. De olieprijs stagneert en de dollar stijgt ten opzichte van de euro. Daardoor vermindert de vrees voor een algemene prijsdaling (ook deflatie genoemd).
   
    
3. De ECB koopt constant obligaties aan en daardoor was de vraag tot nu toe veel groter dan het aanbod. Maar toen in mei heel wat lidstaten nieuwe obligaties op de markt brachten, vond er een verschuiving plaats in vraag en aanbod.
   
   
4. Bovendien sloeg een veiling van Duitse staatsobligaties met negatieve rente niet aan. Alsof de langetermijnbelegger het signaal gaf: 'een obligatie op vijf jaar met negatief rendement is niets voor ons'. Een belegging op een termijn van vijf jaar met een negatieve rente is voor de meeste mensen immers geen interessante investering.

​Voor dit jaar zitten er geen grote rentestijgingen meer aan te komen. Maar wanneer de ECB in september 2016 haar eerste aankoopronde van obligaties beëindigt en er waarschijnlijk geen vervolg aan breit, zal de vraag naar obligaties automatisch dalen. Dit is niet zozeer te wijten aan het aankoopprogramma zelf, maar vooral aan de dalende euro en de daarmee gepaard gaande groei- en inflatieverwachtingen. Vooral op de langere looptijden blijven verdere rentestijgingen mogelijk. Al blijft het afwachten. Want de minste wijziging in de economische verwachtingen kan de nervositeit op de markten aanwakkeren en  grote renteschommelingen met zich meebrengen.

​Bekijk alle artikels van Wim