Stay safe!

​​​​

Moeilijk kwartaal met een licht herstel naar het einde toe

Het eerste kwartaal van 2020 was historisch slecht voor de financiële markten. Europese aandelen gingen meer dan 25% naar beneden (zie grafiek 'Performance YTD'). Ook bedrijfsobligaties corrigeerden uitzonderlijk scherp, met bijna 7%.

Maar naar het einde van het trimester was er voor het eerst wat positief nieuws tijdens deze ongeziene coronacrisis. De ongemeen strenge quarantainemaatregelen die over heel Europa ingevoerd werden, beginnen hun vruchten af te werpen. De verspreidingssnelheid van het virus begint geleidelijk af te nemen, zelfs in zwaar getroffen landen als Italië en Spanje. De crisis is nog lang niet voorbij - de dodentol loopt verder op en de druk op de ziekenhuizen houdt aan - maar de explosieve groei van de besmettingen lijkt gestopt. In landen waar de quarantaine het eerst werd toegepast, Oostenrijk en Denemarken, worden nu al een aantal restricties geleidelijk opgeheven.

Onzekerheid over de toestand in de VS

De bezorgdheid is nu vooral op de Verenigde Staten gericht. Waar president Trump in eerste instantie de crisis minimaliseerde, paste hij begin april zijn communicatie aan. Ook hij spreekt nu over een zware crisis, die om uitzonderlijke maatregelen vraagt. De meeste Amerikaanse staten passen momenteel gelijkaardige lockdown-maatregelen toe als Europa, zodat we kunnen verwachten dat na een aantal weken ook daar het aantal besmettingen onder controle raakt. Het wordt wel bang afwachten of het gefragmenteerde, en voor de arme bevolkingsgroepen ontoereikende, Amerikaanse gezondheidssysteem deze crisis aankan.

Economische impact nog moeilijk in te schatten

De aandacht van de financiële markten verschuift nu naar de economische impact van deze crisis. De quarantainemaatregelen eisen immers ook een zware economische tol. Observaties uit China, academische studies en enquêtes wijzen op een activiteitsverlies van 30 tot 35%. Overheden hebben ongeziene stimuleringsmaatregelen gelanceerd, zowel op monetair als op fiscaal vlak, om te vermijden dat deze schok blijvende schade aanricht in het economisch weefsel. Onzekerheden blijven echter bestaan over hoe​lang de lockdown gaat duren, hoe snel we weer aan het werk gaan en wanneer het consumenten- en ondernemingsvertrouwen zal herstellen. Voorspellingen van economisten lopen sterk uiteen, zelfs in België. Zo voorspelt KBC voor 2020 een groeivertraging van -9,5%, terwijl BNP Paribas Fortis het houdt op -3,5%. Ons scenario blijft uitgaan van een U-vormig herstel, waarin eind Q2 de piek van de besmettingen met COVID-19 achter de rug is en de economie in de loop van de tweede jaarhelft geleidelijk uit het dal raakt.

Voor aandelen zouden we een beter instapmoment afwachten of onze aankopen in de tijd spreiden

Ondertussen zijn de Europese aandelenbeurzen wat hersteld van de te zware klappen die ze in de loop van maart kregen en noteren ze nu zowat 20% boven het dieptepunt van 18 maart. Europese aandelen blijven relatief aantrekkelijk geprijsd, met onderwaardering van 20% tegenover het langjarig gemiddelde. Maar anderzijds zijn dit ook geen uitzonderlijk lage aankoopniveaus; in recente crisisjaren zoals 2008 of 2011 waren aandelen nog 20 tot 25% goedkoper (zie grafiek 'MSCI Europe').

Deze crisis zal ook zwaar inhakken op de bedrijfswinsten van 2020. Analistenschattingen lopen ook hier sterk uiteen en spreken over een impact van -25% tot -50%. Een gelijkaardige daling verwachten we voor de dividenden. Om hun solvabiliteit te versterken, stellen ondernemingen hun dividend uit of schroeven het terug. Soms is dat zelfs niet vrijwillig, maar (zoals bij de banken) op vraag van de regelgever. Die onzekerheid over winsten en dividenden weegt uiteraard ook op de aandelenwaarderingen. 

In de tweede helft van maart hebben we van de zwakte op de beurzen gebruik gemaakt om ons aandelengewicht licht op te bouwen. Zoals aangekondigd in onze vorige blog van 17 maart lag de focus daarbij op sterke bedrijven uit defensieve sectoren. Na de recente beursstijging en zolang er niet meer duidelijkheid komt over de evolutie van de pandemie in de VS en over de economische groei in Europa, houden we een afwachtende houding aan voor aandelen. Wij denken dat er zich in de huidige onzekere context betere instapmomenten zullen aandienen.

Beleggers met een langere investeringshorizon, die de stress van de dagelijkse beursschommelingen aandurven, kunnen wel al van de huidige waarderingsniveaus profiteren om gespreid over de tijd geleidelijk een aandelenpositie op te bouwen. De historiek van de meeste beurscorrecties toont aan dat dat op de lange termijn meestal een winnende strategie is.  

We zien aankoop​opportuniteiten in bedrijfsobligaties van goede kwaliteit

Aankoopopportuniteiten blijven we wel zien in bedrijfsobligaties, waar de “spreads" in maart sterk gestegen zijn (zie grafiek 'A corporate bond spread'; de spread is het extra rendement van een bedrijfsobligatie ten opzichte van een overheidsobligatie). Voor hogere kwaliteitsobligaties met een rating A is die spread nu in lijn met de niveaus van 2008, wat ons aantrekkelijk lijkt. We zien ook dat deze markt sinds begin deze maand opnieuw wat beter begint te functioneren, zowel op de primaire markt (waar bedrijven nieuwe obligaties uitgeven) als op de secundaire markt (waar bestaande obligaties verhandeld worden). De tussenkomst van de Europese Centrale Bank, die belangrijke aankopen verricht, is hier niet vreemd aan. We hebben dan ook de afgelopen weken onze positie in hoge kwaliteitsobligaties verhoogd en verwachten dit verder te zetten in de nabije toekomst. Maar ook hier is selectiviteit aangewezen en verkiezen we bedrijven met een sterke marktpositie en een solide balans.

We verwachten in elke geval nog veel onzekerheid en zenuwachtigheid op de financiële markten. Voorzichtigheid blijft dus geboden. Ook voor investeerders geldt dus in de komende maanden: “Stay Safe!"

Wim Vermeir, 7 april 2020